Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου στεγάζει έργα τέχνης και αντικείμενα καθημερινής χρήσης από τη Νεότερη Νεολιθική μέχρι και τη Χριστιανική περίοδο (5300 πΧ – 5ος αι. μΧ.). Αυτά τα ευρήματα ήρθαν στο φως με τις ανασκαφές που συνεχίζονται στο νησί από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ανασκαφές τα τελευταία 40 χρόνια έχουν αποκαλύψει ένα μεγάλο αριθμό αρχαιολογικών χώρων (Γρόττα, Απλώματα,  Πλίνθος, Μελανές, Σαγκρί, Ύρια, Τσικαλαριό στην κεντρική Νάξο, Πάνορμος, Κορφή τ’Αρωνιού στην ανατολική Νάξο), όπως επίσης και τα πολλά ευρήματα που στεγάζονται πια στο Μουσείο της Νάξου.

Το κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο έχει ανακηρυχθεί  ιστορικό μνημείο, χτίστηκε μεταξύ του 1600 και 1800, και είναι ένα εντυπωσιακό παράδειγμα της αρχιτεκτονικής που αναπτύχθηκε στο νησί την εποχή της ευημερίας του κατά τη Φραγκική περίοδο. Είναι ένα πενταόροφο κτίριο που κτίστηκε πάνω στη γραμμή της Φραγκικής οχύρωσης, ενσωματώνοντας δύο από τους πύργους της. Σχεδιάστηκε για να στεγάσει ένα σχολείο Ιησουιτών, που ιδρύθηκε τον 17^ο αιώνα, και τελικά στα τέλη του 19^ου και αρχές του 20^ου αιώνα στέγασε τη διάσημη εμπορική σχολή, στην οποία φοίτησε και ο Νίκος Καζαντζάκης. Αργότερα παραδόθηκε στην Αρχαιολογική υπηρεσία και στεγάζει το μουσείο από το 1973.

Οι συλλογές του αρχαιολογικού μουσείου της Νάξου συμπεριλαμβάνουν μερικά πολύ σημαντικά ευρήματα, ιδιαίτερα από τις πρώιμες Κυκλαδικές περιόδους (3200 έως 2300 π.Χ.) αλλά και προηγούμενες ιστορικές περιόδους – πολλά από αυτά τα ευρήματα είναι μοναδικά.

Τη συλλογή μαρμάρινων αγαλματιδίων της Πρώιμης Κυκλαδικής περιόδου την ξεπερνά μόνο η αντίστοιχη του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας, όπως επίσης υπάρχουν και μερικές πολύ ωραίες συλλογές βάζων της Μυκηναϊκής (τέλη 2ης χιλιετίας π.Χ.) και της Γεωμετρικής (9ος-8ος αιώνας π.Χ.) περιόδου. Η Αρχαϊκή (7ος – 6ος αι. π.Χ.), Κλασική (5ος – 4ος αιώνας π.Χ.) και Ελληνιστική (3ος – 1ος αι. π.Χ.) περίοδοι αντιπροσωπεύονται από χαρακτηριστικά παραδείγματα ειδών κεραμικής και αγαλματιδίων από τερακότα.

Η Ρωμαϊκή περίοδος (1ος αι. π.Χ. έως 2ος αι. μ.Χ.) απέδωσε όχι μόνο κεραμικά αλλά και μια μεγάλη, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συλλογή γυάλινων αγγείων. Η αρχαϊκή γλυπτική αντιπροσωπεύεται από μερικά σημαντικά έργα.

Μερικά από τα πιο σημαντικά εκθέματα του μουσείου είναι:

• Πήλινο ρυτό με μορφή ζώου της Πρώιμης Κυκλαδικής
• Μαρμάρινο βάζο της Πρώιμης Κυκλαδικής
• Βάζα της Πρώιμης Κυκλαδικής από το Πάνω Κουφονήσι
• Βάζα της Πρώιμης Κυκλαδικής με εγχάρακτη διακόσμηση από το Πάνω και Κάτω Κουφονήσι
• Πυξίδα από μάρμαρο και σχιστόλιθο της Πρώιμης Κυκλαδικής από το νεκροταφείο στα Απλώματα
• Μαρμάρινα ειδώλια της Πρώιμης Κυκλαδικής από την Κέρο
• Μυκηναϊκός  αμφορέας από το νεκροταφείο θαλαμωτών τάφων στα Απλώματα, διακοσμημένος με χταπόδια
• Μυκηναϊκή υδρία από το νεκροταφείο θαλαμωτών τάφων στο Καμίνι διακοσμημένος με  παράσταση κυκλικού χορού
• Τέσσερα χρυσά πλακίδια της ύστερης μυκηναϊκής περιόδου από πλούσια παιδική ταφή στο νεκροταφείο του Καμινιού που φέρουν παράσταση του νεκρού παιδιού
• Γεωμετρικός αμφορέας
• Χρυσά κοσμήματα από τάφους της Γεωμετρικής εποχής στο Τσικαλαριό και τη Χώρα
• Κορμός ναξιακού κούρου
• Λεπτομέρεια από ψηφιδωτό δάπεδο στην περιοχή των Απλωμάτων που παριστάνει μια Νηρηίδα πάνω σε ταύρο

Η πόλη που χρονολογείται τους τελευταίους αιώνες της δεύτερης π.Χ. χιλιετίας ανήκε στον  πολιτισμό των Μυκηνών. Ένα μεγάλο κομμάτι του τείχους της που κατέβαινε από το λόφο του Κάστρου προς τη θάλασσα έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Πάνω στην πλάτους τριών μέτρων λίθινη βάση του, διατηρήθηκε μεγάλο μέρος των πήλινων τούβλων, με τα άχυρα που χρησιμοποιούνταν για να τους προσδώσουν συνοχή ακόμη άθικτα μέσα τους. Το είδος αυτό των τειχών το γνωρίζουμε και από άλλες – λίγες – περιπτώσεις, το παράδειγμα της Νάξου είναι, όμως, το μοναδικό της εποχής εκείνης που μπορεί κανείς να επισκεφθεί σήμερα.

Μέσα από το τείχος ήλθαν στο φως διάφορα εργαστήρια κατασκευής αγγείων, με μοναδικές πληροφορίες για τις βιοτεχνίες εκείνης της περιόδου: πάγκοι πάνω στους οποίους ήταν ακουμπισμένα ακόμη άψητα αγγεία, συστήματα λεκανών για το βάψιμο των αγγείων σε λευκό χρώμα με την ουσία καολίνη και ένας φούρνος για το ψήσιμο, κοντά στον οποίο βρέθηκε ένας από τους μεγαλύτερους κρατήρες της μυκηναϊκής εποχής. Αυτή η ιδιαίτερα ζωντανή πόλη, όπως γνωρίζουμε από την έρευνα, ήταν πυκνοκατοικημένη, κάλυπτε  μεγάλη έκταση και κατέληγε στην παραλία με ένα ισχυρό λιμάνι, που διατηρείται σήμερα βυθισμένο στη θάλασσα.

Οι πολλαπλές αξίες που αντιπροσωπεύουν αυτά τα ευρήματα έπεισαν τους ειδικούς και την  τοπική αυτοδιοίκηση ότι έπρεπε να διατηρηθούν ορατά και να αναδειχθούν. Το ιδιαίτερα εύθραυστο υλικό τους απαιτούσε δραστικά μέτρα για την προστασία τους. Όπως και ο σύγχρονος τρόπος  ζωής απαιτούσε τη διατήρηση της λειτουργίας του χώρου ως πλατείας. ‘Έτσι αποφασίστηκε η προστασίας τους σε υπόγειο χώρο. Σε αυτή τη φάση Ιδιαίτερα λεπτή και δύσκολη ήταν η υποστήριξη του βαρύ στεγάστρου με τρόπο που δεν θα έβλαπτε τα αρχαία κειμήλια. Σε δύο περιπτώσεις που δεν βρέθηκε καλύτερη λύση,  οι αρχαίες κατασκευές  απομακρύνθηκαν αφού σχεδιάστηκαν και  αριθμήθηκαν, και τοποθετήθηκαν ξανά στη θέση τους μετά την κατασκευή των υποστηρίξεων.

Το στέγαστρο έσωσε τα ευπαθή κειμήλια. Παράλληλα, ο δρόμος πεζοδρομήθηκε και διευθετήθηκε η πρόσβαση στο νησί των Παλατιών και στο ναό του Απόλλωνα. Τα επιτόπιο μουσείο ολοκληρώθηκε, όπως και η αναμόρφωση της πλατείας της Μητρόπολης, του μικρού πάρκου της Χρυσοπολίτισσας και η πεζοδρόμηση του δρόμου που οδηγεί στο μουσείο και στον καθεδρικό.

Το εγκαταλελειμμένο και ερειπωμένο κτίριο σχεδιάστηκε εκ νέου από τον Δημήτρη Κουτσογιάννη με τέτοιον τρόπο ώστε να διατηρήσει τα στοιχεία της αρχικής μορφής του, αλλά συγχρόνως να δεχθεί και την ήπια χρήση μιας παιδικής βιβλιοθήκης. Η επί τόπου έκθεση στο μουσείο δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Μετά από πολύ μελέτη και με μεγάλη  προσοχή κάποια ερείπια αποκαταστάθηκαν, ενώ το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο δημιούργησε ακριβή αντίγραφα των εκτιθεμένων κινητών ευρημάτων (τα πρωτότυπα βρίσκονται στο μουσείο του Κάστρου) και λήφθηκε ειδική μέριμνα για τον έλεγχο της υγρασίας, η οποία μετριέται από ειδικά μηχανήματα.

Το έργο θα ολοκληρωθεί με μια ήπια παρέμβαση στα αρχαία ευρήματα στις παραλίες του Κοκκινόβραχου και της Γρόττας. Το αποτέλεσμα είναι η σύνθεση που παραδόθηκε στο τοπικό και το παγκόσμιο κοινό. Μια σύνθεση που εμπλουτίζει την εικόνα της σύγχρονης ζωής με το βάθος και το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα μιας ένδοξης ιστορικής ταυτότητας.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Σε αυτό το μουσείο εκτίθενται προϊστορικά ευρήματα (αγγεία, κυκλαδικά ειδώλια) από ανασκαφές σε διάφορα σημεία του νησιού . Μεταξύ αυτών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πέτρινες πλάκες με ανάγλυφες διακοσμήσεις από τον ναό που βρίσκεται στην Κορφή τ’ Αρωνιού, πρώιμης κυκλαδικής εποχής, στην νοτιοανατολική πλευρά του νησιού.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης έχει σχεδιαστεί σαν ένα τυπικό σπίτι με μια αυλή και τρία δωμάτια: μια κουζίνα, ένα εργαστήριο με ένα αργαλειό και ένα παραδοσιακό υπνοδωμάτιο. Μέσα σε αυτά τα δωμάτια, υπάρχουν τοπικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και εργαλεία.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Το μουσείο αυτό περιλαμβάνει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα εκθέματα από τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής (μια συλλογή από 800 φυτά, θαλάσσια ζωή, ένα μικρό ενυδρείο, κ.λπ), αλλά και από άλλα σημεία της Ελλάδας ( σφουγγάρια από την Κάλυμνο, κέρατα από ελάφι Ρόδου και άλλα εκθέματα).

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Το Γεωλογικό Μουσείο στεγάζεται μέσα στο Δημοτικό Σχολείο, και στα εκθέματά του περιλαμβάνονται δείγματα από τύπους πετρωμάτων, μεταλλεύματα, ορυκτά και απολιθώματα.

Από το περίεργο σεληνιακό τοπίο  στο υψίπεδο γύρω από το όρος Ζας, με την υψηλότερη κορυφή των Κυκλάδων,  στην πανέμορφη και γόνιμη κοιλάδα και τους ελαιώνες στην Τραγέα, και τις αμμουδιές  της νότιας ακτής, η Νάξος έχει κάτι για όλους. Οι ρίζες τις Νάξου βρίσκονται βαθιά στη μυθολογία – ο Θησέας, στον γυρισμό του από την Κρήτη, αφού δολοφόνησε τον Μινώταυρο με τη βοήθεια της Αριάδνης, κόρη του Βασιλιά της Κρήτης, την εγκατέλειψε στο νησί.

Βρήκε παρηγοριά στα χέρια του Διονύσου, θεό της αμπέλου. Καθώς μπαίνεις στο λιμάνι, το πρώτο πράγμα που προσέχεις είναι μια θαυμάσια πόρτα να σκιαγραφείται από  τη θάλασσα και τον ορίζοντα. Αυτό είναι το μόνο που απομένει από τον ημιτελές Ναό του Απόλλωνα, ο οποίος ξεκίνησε να χτίζεται το 522 π.Χ.

Ο Ναός του Απόλλωνα που ξεκίνησε να οικοδομεί ο Λύγδαμις στη νησίδα του λιμανιού, γνωστός σήμερα και ως Πορτάρα, ο ναός του Διονύσου στην Ύρια και ο ναός της Δήμητρας στο Σαγκρί αποδεικνύουν την πρόοδο της Ναξιακής αρχιτεκτονικής.  Επίσης, κοντά σε αυτήν την περίοδο, οι ημιτελείς Κούροι και άλλα έργα των Ναξίων που βρίσκονται στη Δήλο, στους Δελφούς και σε άλλα μουσεία του εξωτερικού, μαρτυρούν την πρόοδο και την καινοτομία των Ναξίων στις πλαστικές τέχνες.

Η Νάξος κατοικήθηκε αρχικά από τους Θράκες και τους Πελασγούς. Αργότερα ήρθαν οι Κάρες, με αρχηγό τον Νάξο, από τον οποίο πήρε και το όνομά του το νησί. Παρόλα αυτά οι κατακτητές δεν άφησαν ποτέ το νησί στην ησυχία του και σπίλωσαν την ύστερη ιστορία του με λεηλασίες. Βενετοί εισβολείς, με αρχηγό τους τον Μάρκο Σανούδο, κατέλαβαν και διοίκησαν το νησί για παραπάνω από τρεις αιώνες.

Ο καλύτερος τρόπος για τον επισκέπτη να μάθει περισσότερα για την ιστορία του νησιού είναι να ανέβει στο κάστρο (το οποίο από μόνο του είναι ένα ζωντανό μουσείο με κτίρια από την Βενετική εποχή) ή να επισκεφθεί το αρχαιολογικό μουσείο που στεγάζεται στην παλιά Ελληνο-γαλλική Εμπορική Σχολή , στην οποία φοίτησε και ο Νίκος Καζαντζάκης. Επίσης, μπορεί να επισκεφθεί το Μουσείο Προϊστορίας που βρίσκεται απέναντι από την Μητρόπολη στη Χώρα.

Χαλκί – Κάστρο – Ποταμιά (περίπου 5-6 χλμ) 3-4 ώρες

Ξεκινώντας από το Χαλκί, παίρνουμε τις πινακίδες προς Ποταμιά, Χώρα και μετά Τσικαλαριό. Ακολουθούμε το μονοπάτι που ξεκινά στην εκκλησία του Αγ. Στέφανου (Οδός Κάστρου) που ανεβαίνει με βορειοδυτική κατεύθυνση και οδηγεί στη βόρεια πλευρά του Επάνω Κάστρου. Η θέα από την κορυφή είναι υπέροχη. Το Επάνω Κάστρο χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια διαφόρων ιστορικών περιόδων, από την αρχαιότητα μέχρι και την Ενετική κυριαρχία. Διατηρούνται ακόμα κάποια σημεία του τείχους, οι τρύπες από τις οποίες πυροβολούσαν οι αμυνόμενοι,  τα «παλάτια» και υδραγωγεία. Στους πρόποδες της νοτιοδυτικής πλευράς υπάρχει ένα νεκροταφείο που χρονολογείται από τη γεωμετρική περίοδο (9ος – 8ος αι. π.Χ.). Στην είσοδο βρίσκεται ένα “menhir” (όρθιος λίθος) ύψους 3 μέτρων. Από το Επάνω Κάστρο μπορούμε να κατέβουμε στη δυτική πλευρά συνεχίζοντας με βορειοδυτική κατεύθυνση στα χωράφια μέχρι να φτάσουμε στο παλιό μονοπάτι που πηγαίνει από το Χαλκί στην Ποταμιά

Κινίδαρος – Εγγαρές (σχεδόν 7 χλμ) 4-5 ώρες

Ξεκινώντας από το χωριό Κίνίδαρος, προχωράμε με νοτιοδυτική κατεύθυνση για περίπου 1 χλμ. Φτάνουμε σε μια επίπεδη, ανοιχτή περιοχή στην κορυφή ενός  λόφου, που έχει θέα σε μια γόνιμη πεδιάδα. Ακολουθώντας το στενό μονοπάτι φτάνουμε στο ποτάμι που διατρέχει την πεδιάδα. Κοντά σε αυτό το σημείο ( 300 μέτρα πιο δεξιά) βρίσκεται ο Άγιος Αρτέμιος, μια εκκλησία που χτίστηκε το 1780. Λέγεται ότι η εκκλησία έχει χτιστεί πάνω σε ένα αρχαίο ναό, αφιερωμένο στην Δήμητρα. Συνεχίζοντας την πορεία μας δυτικά, δίπλα στον ποταμό συναντούμε καταπράσινα περιβόλια, πηγάδια, μικρούς καταρράκτες, πέτρινα γεφύρια και εγκαταλελειμμένους νερόμυλους καταλήγοντας στη δυτική ακτή στο δρόμο προς Χώρα και Απόλλωνα, κοντά στις Εγγαρές.

Στην κορυφή του όρους Ζας

Ξεκινάμε το ταξίδι μας στο σημείο όπου ο δρόμος προς Δανακό διασταυρώνεται με τον κεντρικό λίγο έξω από το Φιλώτι, στο σημείο που βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, Ακολουθώντας το μονοπάτι νοτιοανατολικά για 500 μετρά φτάνουμε σε μια πηγή. Κοντά στην πηγή, πάνω σε ένα μαρμάρινο βράχο είναι γραμμένη στα αρχαία ελληνικά η φράση «όρος Διός Μηλωσίου» . Συνεχίζουμε την πορεία μας προς την κορυφή, ακολουθώντας μονοπάτια που έχουν δημιουργηθεί από τα κατσίκια και τα πρόβατα (που υποδεικνύονται με κόκκινα σημάδια στα δέντρα κ.λπ.). Από την κορυφή του όρους Ζα  μπορούμε να δούμε να απλώνεται όλη η Νάξος και άλλα νησιά και σε μια καλή μέρα ακόμη πιο μακριά. Στη νοτιοδυτική πλευρά του όρους υπάρχει το σπήλαιο του Ζα, που όμως δεν είναι ορατό από την κορυφή. Μπορούμε να επιστρέψουμε στον δρόμο που είχαμε πάρει και να περπατήσουμε μέχρι τη σπηλιά (η διαδρομή είναι αρκετά δύσκολη και απότομη). Υπάρχει ένα μονοπάτι που ξεκινά από το σπήλαιο που οδηγεί σε μια επίπεδη, ανοιχτή περιοχή γεμάτη δέντρα και μια πηγή – το Φιλώτι απέχει 1 χλμ από εκεί.

Οι πολύ έμπειροι εκπαιδευτές μας σε συνδυασμό με τις κορυφαίες  εγκαταστάσεις  καταδύσεων στο νησί της Νάξου προσφέρουν ένα πλήρες φάσμα εκπαιδευτικών μαθημάτων και καταδυτικών πακέτων για έμπειρους δύτες αλλά και αρχάριους.

• Σταθμός ανεφοδιασμού
• Καταδυτικός εξοπλισμός Τάξη για όλα τα μαθήματα θεωρίας Χώρος αποθήκευσης των προσωπικών σας αντικειμένων
• Πισίνα για τα μαθήματα σε απόσταση 50 μέτρων
• Πλοιάριο  με γυάλινο πάτο
• Ενοικίαση καταδυτικού εξοπλισμού

ΕΚΚΙΝΗΣΗ : αν θέλετε μπορούμε να σας παραλάβουμε και να σας μεταφέρουμε στους στάβλους μας .
4:30 μ.μ. ραντεβού στο σημείο συνάντησης. 5:00 μμ. ξεκινάμε την διαδρομή.
ΤΕΛΟΣ: περίπου. 8:15 μ.μ. μεταφορά πίσω.
ΤΙΜΗ: 40 € κάτ’ άτομο

Κρατήσεις μέχρι τις 6 μ.μ. της προηγούμενης ημέρας.
Αριθμός για  κρατήσεις: 6948-809142
Μιλάμε γερμανικά, αγγλικά, ελληνικά, ισπανικά και γαλλικά.
Υπάρχει η δυνατότητα  κρατήσεων για αρχάριους και για προχωρημένους.

Τα στοιχεία που μας ξεχωρίζουν είναι: Εκπληκτικό σημείο για σέρφινγκ με ιδανικές συνθήκες ανέμου. Καινούριος, κορυφαίας ποιότητας εξοπλισμός 50JP. Σανίδες από την Αυστραλία 70 στολές North Sails.

Σχολή σέρφινγκ με εκπαιδευτές με πιστοποίηση VDWS και RYA, μαθήματα Kitesurf κατάλληλα για όλα τα επίπεδα και φιλική προς την οικογένεια.

Μόνο 10λεπτά περπάτημα από την πόλη της Νάξου.  Καλή διασκέδαση!

• Κινίδαρος: Πανηγύρι προς τιμή της Αγίας Ειρήνης.
• Άγιος Θαλάλαιος: Πανηγύρι προς τιμήν του Άγιου Θαλάλαιου με χορούς, τοπική ζωντανή μουσική και δωρεάν φαγητό.

• Απείρανθος: Τα στεφάνια του Μαΐου τρέφουν τις φωτιές του Άγιου Ιωάννη
• Μέλανες: Το μεγάλο πανηγύρι των Αγίων αποστόλων που διαρκεί τρεις ημέρες

• Ποταμιά: Πανηγύρι προς τιμή της Αγίας Κυριακής
• Άγιος Προκόπιος: Πανηγύρι προς τιμή του Αγίου Προκοπίου, με μουσική και χορό
• Χώρα: Πανηγύρι προς τιμή του Αγίου Νικοδήμου, ένα από τα μεγαλύτερα του νησιού, με χορό και ζωντανή μουσική από τοπικά συγκροτήματα
• Χώρα: Τα Διονύσια, πολιτιστικό φεστιβάλ με εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες και αθλητικές διοργανώσεις
• Κόρωνος: Πανηγύρι προς τιμή της Αγίας Μαρίνας
• Αγία  Άννα: Πανηγύρι προς τιμή της Αγίας Άννας, με μουσική και χορό
• Κινίδαρος: Πανηγύρι προς τιμή της Αγίας Παρασκευής, με μουσική και χορό
• Άγιος Αρσένιος: Πανηγύρι του Άγιου Παντελεήμονα. Το πανηγύρι περιλαμβάνει χορό υπό τους ήχους παραδοσιακών οργάνων

• Κουρουνοχώρι: Πανηγύρι που τιμά τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος
• Τα μοναστήρια στο Φιλώτι, στην Απείρανθο και στην Αγιά: Πανηγύρια προς τιμή της Παναγίας. Οι εορτασμοί στο Φιλώτι κρατούν τρεις ημέρες και είναι το πιο ζωντανό πανηγύρι του νησιού.

Ο Απόλλωνας είναι ένα καλά οργανωμένο θέρετρο. Το χωριό έγινε γνωστό για τον Κούρο του, ένα όμορφο ημιτελές άγαλμα που βρίσκεται στο έδαφος και ποτέ δεν έχει μετακινηθεί από τη θέση του. Ένας άλλος χώρος που αξίζει να δει κανείς είναι τα παλιά μαρμάρινα ορυχεία στην Εμπολή. Πολλά διάσημα έργα τέχνης έχουν γίνει από αυτών των ορυχείων.

Επίσης, από εδώ, όποτε ο ορίζοντας είναι καθαρός, μπορείτε να δείτε τη Δήλο, τη Μύκονο και τη Σύρο. Το πιο όμορφο σημείο της Χώρας είναι σίγουρα η παλιά πόλη.  Κάντε μια μεγάλη βόλτα στην παλιά αγορά. … θα εκπλαγείτε ευχάριστα από τα τόσα πολλά μικρά μαγαζιά δώρων, εστιατόρια και ταβέρνες στα στενά δρομάκια όπου μπορείτε να απολαύσετε φρέσκο ψάρι και άλλες νοστιμιές από τη ναξιακή κουζίνα. Ανεβείτε τις σκάλες της παλιάς πόλης μέχρι να φτάσετε στις πύλες του κάστρου. Καθώς περνάτε στις πύλες, θα αισθανθείτε ότι ταξιδεύετε πίσω στο χρόνο, σε έναν διαφορετικό κόσμο …

Έξω από το Χαλκί υπάρχει ο πύργος Γράτσιας/Μπαρότσι/Φραγκοπούλου, μια πανέμορφη βενετσιάνικη κατοικία του 17ου αιώνα που κάποτε είχε μια κρεμαστή γέφυρα. Η εκκλησία της Παναγίας της Πρωτόθρονου στο Χαλκί είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία βυζαντινής αρχιτεκτονικής.

Στο χωριό θα βρείτε επίσης τον Άγιο Γεώργιο Διασορίτη, έναν εντυπωσιακό ναό του 11ου αιώνα με αξιόλογη αρχιτεκτονική και πανέμορφες  τοιχογραφίες. Μνημεία όπως αυτά δείχνουν ότι το Χαλκί, κατά τη βυζαντινή εποχή, ήταν ένα σημαντικό διοικητικό κέντρο στο νησί.

Το χωριό Δαμαριώνας βρίσκεται σε μία από τις ομορφότερες τοποθεσίες του νησιού. Τα λευκά σπίτια διατηρούν την αυθεντική αρχιτεκτονική και είναι κυριολεκτικά θαμμένα μέσα στους ελαιώνες. Κυρίως αγρότες και κτηνοτρόφοι, οι χωρικοί φροντίζουν τη γη τους, η οποία είναι γεμάτη από ελαιόδεντρα, βελανιδιές, αμπελώνες, όμορφους κήπους και οπωρώνες. Στο κέντρο του χωριού ξεχωρίζει ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ανακαινίστηκε τον 16ο αιώνα, έχει ένα όμορφο σκαλιστό τέμπλο και διατηρείται τέλεια και  γιορτάζει στις 6 Αυγούστου.

Στα νοτιοανατολικά του Δανακού βρίσκεται το μοναστήρι του Φωτοδότη. Ο παλιός ναός έχει εγκαταλειφθεί εδώ και  χρόνια, αλλά διατηρεί τα όμορφα βυζαντινά γλυπτά του. Σύμφωνα με την παράδοση χτίστηκε από την αυτοκράτειρα Ειρήνη περίπου το 1497.

Το μοναστήρι του Φωτοδότη βρίσκεται ψηλά στα βουνά, με θέα την κορυφή του όρους Ζας, αλλά και τις ανατολικές ακτές της Νάξου. Ο θρύλος λέει ότι ο Λόρδος Βύρων το επισκέφτηκε και άφησε το όνομά του χαραγμένο σε μια στήλη.

Περιμετρικά της  πλατείας, θα βρείτε όμορφα καφενεία, παραδοσιακά αρτοποιεία και ταβέρνες όπου μπορείτε να απολαύσετε νόστιμη τοπική κουζίνα και καλό κρασί, όπως και πολλά άλλα καταστήματα. Το βενετσιάνικο αρχοντικό που βρίσκεται κοντά στο κέντρο του χωριού, θυμίζει μια εποχή που το Φιλώτι ήταν το φέουδο των Μπαρόζι. Όταν το βλέπεις από μακριά, μοιάζει να φρουρεί το χωριό.

Επίσης μπορείτε να δείτε την όμορφη εκκλησία της Παναγίας της Φιλοτίτισσας, με το υπέροχο γλυπτό καμπαναριό της. Η εκκλησία γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, μια πολύ μεγάλη γιορτή για το χωριό και για όλο το νησί που προσελκύει πολλούς επισκέπτες από όλη τη Νάξο, αλλά και την Αθήνα. Μετά τη λειτουργία ξεκινά ένα μεγάλο πανηγύρι στην κεντρική πλατεία του χωριού με μουσική, χορό, καλό σπιτικό φαγητό και δυνατό  γευστικό κρασί όπως τις παλιές εποχές.

Η Γαλήνη βρίσκεται στην ανατολική πλευρά των Εγγαρών και έχει περίπου 300 κατοίκους. Εδώ θα βρείτε την όμορφη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου . Το χωριό πήρε το όνομά του από μια τοπική τουρκική φυλακή, για άγνωστους λόγους. Εκτός από τα οπωροφόρα που καλλιεργούν οι χωρικοί, παράγουν επίσης μεγάλες ποσότητες ξηρών τροφών για τα ζώα τους.

Βορειοανατολικά του χωριού, στις πλαγιές του λόφου, βρίσκεται ο ναός των Αγίων Σαράντα, περιτριγυρισμένος από τα ερείπια ενός μικρού μοναστηριού που βρισκόταν εκεί από το 1834. Ο ναός χτίστηκε γύρω στο 1656 από δωρεά των κατοίκων. Ένας μεγάλος αριθμός εικόνων της εκκλησίας σώζονται μέχρι και σήμερα. Κοντά σε αυτήν την τοποθεσία, οι Ναξιοί έχτισαν ένα υδραγωγείο, για να ποτίζουν τους οπωρώνες τους, καθώς και χιλιάδες εκτάρια γης.

Ο Κινίδαρος ανακαινίστηκε πρόσφατα και έχει περίπου 650 κατοίκους που σχεδόν όλοι εργάζονται σε λατομεία ανοικτού μαρμάρου. Στην όμορφη κοιλάδα της Χάλανδρας, στη βόρεια πλευρά του χωριού, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αρτέμιου, ένας από τους μεγαλύτερους και πιο επιβλητικούς βασιλικούς της Νάξου.

Χτισμένος τον 18ο αιώνα, γύρω στο 1779, ο ναός γιορτάζει στις 20 Οκτωβρίου. Στην περιοχή του Αγίου Αρτεμίου βρέθηκαν αρχαίοι τάφοι καθώς και πολλά άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως παλιά βυζαντινά νομίσματα, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο ναός του Αγίου Αρτεμίου χτίστηκε πάνω σε έναν άλλο ναό, τον αρχαίο ναό της Αρτέμιδος.

Στον Κινίδαρο θα βρείτε επίσης στο κέντρο του χωριού την ενοριακή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που γιορτάζει στις 23 Απριλίου. Αυτά τα κτίρια, καθώς και τα υδραγωγεία που υπήρχαν στην κοιλάδα της Χάλανδρας, αποτελούν ένδειξη οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή, γεγονός που εξηγεί και τον μεγάλο πληθυσμό του χωριού κατά την αρχαιότητα και το Βυζάντιο.

Λόγω των καταρρακτών που υπάρχουν στο χωριό, θα βρείτε πολλούς  νερόμυλους και μικρές λίμνες. Επίσης, γύρω από τους καταρράκτες υπάρχουν οπωρώνες όπου καλλιεργούνται πολλά λαχανικά όπως κρεμμύδια, σκόρδο, πατάτες, φασόλια, φιστίκια, γλυκοπατάτες, ακόμα και καπνά. Στην περιοχή υπάρχουν και πολλές εκκλησίες.

Η Θεοσκέπαστη είναι μια πολύ παλιά εκκλησία, η οποία είναι αφιερωμένη στην Παναγία και γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Η Παναγιά Βλακιότισσα ή  Άγιος Κωνσταντίνος, βρίσκεται νοτιοδυτικά του χωριού, ανάμεσα σε όμορφους οπωρώνες και περιβάλλεται από πηγές. Ανακαινισμένη πρόσφατα, γιορτάζει στις 21 Μαΐου. Η παραδοσιακή κυκλαδική αρχιτεκτονική χρησιμοποιείται ακόμα ευρέως στην Κωμιακή.

Ο χρόνος περνάει ευχάριστα καθώς ανεβαίνετε στα γραφικά σοκάκια και περιηγείστε μέσα  στα όμορφα λευκά σπίτια με την πανοραμική θέα. Το όνομα του χωριού προέρχεται από τη λέξη “κορώνη” και είναι ένα παραδοσιακό χωριό, το οποίο κατοικείται κυρίως από εργάτες σμυρίδας, που εκμεταλλεύονται πάντα κάθε ευκαιρία για γιορτή.

Ο πληθυσμός του Κόρωνου ανέρχεται σε 1.200 άτομα. Τα λατομεία σμύριδας είναι ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της περιοχής, που βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στον Λιώνα. Τα ορυχεία υπήρχαν από την αρχαιότητα και διατηρούνται ακόμα μερικές ενδιαφέρουσες κατασκευές.

Όλη η περιοχή των ορυχείων σμύριδας είναι σαν ένα ανοιχτό μουσείο. Επιπλέον, μπορείτε να δείτε το παλιό σύστημα μεταφοράς ορυκτών, το οποίο δημιουργήθηκε το έτος 1925 και κατεβαίνει μέχρι το λιμάνι του Μουτσούνα.

Σήμερα, η κύρια ασχολία των κατοίκων του χωριού είναι η γη τους. Τα προϊόντα τους είναι γνωστά για την ποιότητά τους, ειδικά τα όσπρια και τα δημητριακά, οι πατάτες, τα αχλάδια και κυρίως το διάσημο Απόλλωνιο κρασί.

Στο Κουρνοχώρι θα βρείτε τον πύργο Φραγκοπούλου που μας υπενθυμίζει ότι η περιοχή ήταν από τις σημαντικότερες του νησιού. Αφήνοντας τις Μελανές, η διαδρομή μας μάς οδηγεί στο Φλεριό, γνωστό και ως Έλληνας. Εκεί θα βρείτε τον “Κούρο”.  Το άγαλμα βρέθηκε στο έδαφος ενός αρχαίου λατομείου από τον 7ο αιώνα π.Χ. και αντιπροσωπεύει ένα άτομο (το φύλο του δεν προσδιορίζεται), το οποίο έχει μήκος 6,40 μέτρα και τώρα βρίσκεται στη γωνία ενός οπωρώνα και βρίσκεται κάτω από την αποκλειστική προστασία της οικογένειας Κονδύλη.

Το άγαλμα είναι 200 χρόνια αρχαιότερο από την Ακρόπολη στην πόλη της Αθήνας. Ένα άλλο μνημείο που αξίζει να δει κανείς στους Μέλανες είναι ο ναός των Ιησουιτών μοναχών, στα  Καλαμίτσια, σε μια μαγική τοποθεσία στην ύπαιθρο. Ένας μοναχός του ναού με το όνομα R. Sauger, τον έχτισε τον 17ο αιώνα, με τρόπο που κανείς δεν μπορεί να αντιγράψει. Περιστερώνες, οπωρώνες, μικροί καταρράκτες και μια όμορφη εκκλησία περιβάλλουν τον ναό. Το έδαφος της περιοχής ήταν γνωστό για τη γονιμότητά του στην αρχαιότητα, αλλά και για το μάρμαρο που κρυβόταν μέσα του.

Το χωριό έχει περίπου 500 κατοίκους, που λιγοστεύουν κάθε χρόνο, επειδή οι χωρικοί προσπαθούν να εργαστούν στην πρωτεύουσα, καθώς ο τουρισμός  αυξάνεται στη Νάξο.  Φτάνωντας στην Άνω Ποταμιά, συναντάμε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, ένα καλό μέρος για ξεκούραση. Είναι διαθέσιμα αναψυκτικά για να ικανοποιήσουν όλες τις σύγχρονες γεύσεις, αλλά μπορεί κανείς να δοκιμάσει και τα διατηρημένα φρούτα, πικρό πορτοκάλι και βερίκοκο, που παράγονται στην Ποταμιά.

Το άφθονο νερό της πηγής, έχει διακοσμήσει την περιοχή τρέφοντας τα  αιωνόβια δέντρα, τους γραφικούς νερόμυλους και τους οπωρώνες. Οι σκούροι πράσινοι ελαιώνες συμπληρώνουν την ομορφιά του τοπίου. Σε έναν καταπράσινο κήπο με εκκλησίες και πύργους, βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Μάμα του 9ου αιώνα. Είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες του νησιού, χάρη στην αξιοθαύμαστη αρχιτεκτονική,  τα γλυπτά και τις τοιχογραφίες του.

Το Σαγκρί χωρίζεται σε τρεις μικρότερες συνοικίες, το Επάνω Σαγκρί, το Κανακάρι και το Κάτω Σαγκρί. Βορειοδυτικά, λίγο έξω από το χωριό, στην πανέμορφη κοιλάδα των Αγίων Αναργύρων, μπορείτε να δείτε τον Ενετικό πύργο του Παλαιολόγου και δίπλα το αγρόκτημα της οικογένειας Μπογιατζόγλου με τον μικρό παραδοσιακό ναό των Αγίων Αναργύρων και την εκκλησία της Παναγίας.

Στο Κάτω Σαγκρί, μπορείτε να βρείτε τον καλά διατηρημένο βενετσιάνικο πύργο της οικογένειας Σομμάριπα και ανατολικά, την πιο εύφορη περιοχή του χωριού, τους “Τουμπακάδες”, με πολλά νερά. Επιπλέον, μπορείτε να δείτε το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού, που σήμερα ανήκει στην οικογένεια Μπαρότση. Άνθισε στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν οι ηγούμενοι και οι μοναχοί συνέβαλαν σ την αύξηση του πλούτου του μοναστηριού.

Στο Κάτω Σαγκρί μπορείτε να βρείτε το σχολείο του χωριού που δημιουργήθηκε από τους πρώτους δασκάλους, χτισμένο μέσα στο μοναδικό πευκοδάσος στη Νάξο.

Ένα παραδοσιακό χωριό με μαρμάρινα σοκάκια και κατάλευκα σπίτια, γραφικούς ανεμόμυλους και φυσικές πηγές, και μια όμορφη, ευρύχωρη πλατεία, όπου πολλές εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα κατά τις εορταστικές ημέρες του έτους. Ο ναός του Κοίμησης της Θεοτόκου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου και ανήκει σε ένα ερειπωμένο μοναστήρι, το οποίο ανεγέρθηκε πριν από το 1625. Ακόμα και σήμερα η αυλή και μερικά από τα κελιά του μοναστηριού βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση. Το εσωτερικό της εκκλησίας αποδεικνύει την εντατική φροντίδα των χωρικών. Έχει ένα όμορφο σκαλιστό τέμπλο με εικόνες από διαφορετικές εποχές, αξιοσημείωτης καλλιτεχνίας και αξίας.